Kolano skoczka – jakie są przyczyny oraz objawy?
Kontuzje kolana w sporcie są najczęściej nieuniknione. To prawdziwa zmora wszystkich zawodników. Niektóre urazy są charakterystyczne dla konkretnych dyscyplin sportowych. Jednym z nich jest kolano skoczka. To kontuzja, która najczęściej dotyczy osób uprawiających dyscypliny sportowe, w których bardzo istotnym elementem jest wyskok.
Kolano skoczka to poważny uraz, który w niektórych przypadkach może stać się przyczyną przedwczesnego zakończenia kariery profesjonalnego sportowca. Na czym polega uraz kolana zwany kolanem skoczka i jak wygląda jego leczenie? Odpowiadamy!
Spis treści:
- Kolano skoczka – co to jest?
- Przyczyny kolana skoczka
- Uraz stawu kolanowego – czynniki ryzyka
- Kolano skoczka – objawy
- Diagnostyka kolana skoczka
- Jak wygląda leczenie kolana skoczka?
- Kolano skoczka – rehabilitacja
Kolano skoczka – co to jest?
Kolanem skoczka, inaczej tendinopatią więzadła rzepki lub entezopatią więzadła rzepki, określa się zespół objawów wynikających z uszkodzenia aparatu wyprostnego stawu kolanowego. To zapalenie więzadła rzepki, które najczęściej dotyka osoby uprawiające rekreacyjnie lub zawodowo sporty takie jak: koszykówka, siatkówka, piłka ręczna, tenis, łyżwiarstwo figurowe czy lekkoatletyka, gdzie istotnym elementem jest wyskok. Technika lądowania podczas lotu odgrywa kluczową rolę, gdyż w razie jakichkolwiek nieprawidłowości w tym zakresie może dojść do patologii więzadła rzepki [1].
Przyczyny kolana skoczka
Badania dotyczące przyczyn powstawania zespołu bólowego kolana skoczka trwają od lat, mimo to do tej pory nie przyniosły odpowiedzi na pytanie, co powoduje taki stan [1]. Różne są źródła przewlekłych problemów ze ścięgnem rzepki. Do najczęstszych należą: nadwyrężenie, silnie skumulowany uraz, zaburzenia krążenia krwi, a także wielokrotne urazy mechaniczne czy związane z wiekiem zmiany zwyrodnieniowe [2].
Uraz stawu kolanowego – czynniki ryzyka
Ból w kolanie bezpośrednio związany jest z czynnościami powtarzalnymi, które wymagają dużej szybkości i siły prostowników kończyn dolnych. Dobrym przykładem jest tutaj bieganie, skakanie czy wspinaczka [1].
Czynniki zewnętrzne
Entezopatia więzadła rzepki to proces, na który wpływa mnóstwo różnych czynników, zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Tym, który wskazuje się najczęściej, jest proces przeciążeniowy. Do jego wystąpienia może przyczyniać się m.in. zbyt długi czas treningu lub zbyt duże przeciążenie, źle dobrany sprzęt treningowy, nieodpowiednie podłoże czy przyjmowanie niektórych leków. Obserwuje się także istotny wpływ powtarzanej sekwencji ruchu i nakładających się na siebie mikrourazów [1].
Czynniki wewnętrzne
Wpływ na proces powstawania entezopatii rzepki mają także czynniki wewnątrzpochodne takie jak zaburzenia biomechaniczne, jak również zmiany biomechaniczne czy genetyczne. Duże znaczenie ma tutaj także stres oksydacyjny odpowiedzialny za apoptozę komórek więzadła. Ponadto badania dowiodły związek między tendinopatią więzadła rzepki a czynnikami genetycznymi [1].
Kolano skoczka – objawy
Pacjenci cierpiący na kolano skoczka zazwyczaj uskarżają się na ból, który pojawia się w wyniku aktywności fizycznej. Z biegiem czasu dolegliwości nasilają się i coraz bardziej dają się we znaki, pojawiając się nie tylko podczas uprawiania sportu, ale także po zakończeniu treningu, przez co określa się je mianem przewlekłych. Ból może towarzyszyć prostym codziennym czynnościom takim jak wchodzenie czy schodzenie po schodach, a nawet siadaniu na krześle. Chorzy, opisując go, nierzadko nazywają go tępym [2].
Kolano skoczka – klasyfikacja
Ze względu na objawy kliniczne zapalenie ścięgna rzepki można podzielić na 4 stadia [2]:
- stadium I – ból kolana występuje po aktywności fizycznej,
- stadium II – ból kolana występuje przed i po aktywności fizycznej, ale nie doświadcza się go w jej trakcie,
- stadium III – ból jest stały i uniemożliwia jakąkolwiek aktywność fizyczną,
- stadium IV – bardzo silny ból kolana, może wystąpić naderwanie więzadła, a nawet więzadło rzepki może zostać całkowicie zerwane.
Diagnostyka kolana skoczka
Przewlekły ból kolana, który uniemożliwia normalne funkcjonowanie i zmusza do czasowego zawieszenia treningów, powinien być niezwłocznie skonsultowany z lekarzem. Specjalista w pierwszej kolejności przeprowadza wywiad i wykonuje badanie fizykalne, następnie kieruje pacjenta na dalsze oględziny. W diagnostyce kolana skoczka zastosowanie znajduje prześwietlenie rentgenowskie (RTG) – jest przydatne w zakresie oceny potencjalnych złamań przeciążeniowych i obecności zwapnienia wewnątrz kości [2].
Często rozpoznanie tendinopatii następuje na podstawie samego RTG, ale nie zawsze. Wtedy gdy nie jest to możliwe, wykonuje się dodatkowo tomografię komputerową (TK) lub rezonans magnetyczny (MRI), co wspomaga ocenę ścięgna oraz otaczających go tkanek miękkich [2]. Powszechnie wykonywanym badaniem jest także ultrasonografia (USG) [1].
Jak wygląda leczenie kolana skoczka?
Leczenie zapalenia ścięgna rzepki w dużej mierze zależy od stopnia zaawansowania choroby. Dolegliwość w stadium I i II w większości przypadków wyleczyć można przy pomocy leczenia zachowawczego, natomiast stadium III może wymagać leczenia operacyjnego [2].
Terapia na ogół sprowadza się do ograniczenia aktywności sportowej lub całkowitego wstrzymania treningów, stosowania zimnych okładów oraz przyjmowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych, wykazujących działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne [2]. Ponadto niezbędna może okazać się stabilizacja uszkodzonego stawu i specjalistyczne ćwiczenia wykonywane pod okiem rehabilitanta.
Kolano skoczka – rehabilitacja
Jedną z metod leczenia dolegliwości bólowych kolana jest fizjoterapia. Ćwiczenia na kolano skoczka powinien dobrać doświadczony fizjoterapeuta, mając na uwadze stopień nasilenia objawów i ogólny stan zdrowia chorego. W początkowych fazach choroby zwykle stosuje się masaż poprzeczny. Na dalszych etapach leczenia lekarz może zalecić różne metody fizykoterapeutyczne takie jak jonoforeza, sonoforeza, ultradźwięki, fala uderzeniowa czy laseroterapia [1].
Kolano skoczka to uraz, który uniemożliwia kontynuowanie treningów, a z czasem utrudnia także wykonywanie codziennych czynności. Aby skutecznie minimalizować lub niwelować objawy kontuzji, należy sięgnąć po sprawdzone leki, takie jak aerozol Diky. Lek zaczyna działać już po kilku minutach, przynosząc wyraźną ulgę i niwelując stan zapalny. Swoją wyjątkową skuteczność Diky zawdzięcza głównie zawartej w swoim składzie substancji czynnej, jaką jest niesteroidowy, przeciwzapalny diklofenak, stanowiący nieocenioną pomoc w uśmierzaniu uciążliwych dolegliwości bólowych stanów, także stawu kolanowego.
Najczęściej zadawane pytania:
1. Jakie są metody leczenia bólu przy kolanie skoczka?Istnieje kilka metod leczenia, które można zastosować, aby złagodzić ból przy zapaleniu ścięgien rzepki, znanym jako kolano skoczka. Zaliczają się do nich:
- zmiany w aktywności fizycznej: chodzi o to, aby nie zaprzestawać wszystkich praktyk sportowych, ale żeby zmniejszać ich intensywność i rodzaj;
- krioterapia, czyli leczenie zimnem;
- masaże sportowe, które wzmacniają mięśnie;
- fizjoterapia, która przynosi ulgę w bólu i pomaga zmniejszyć proces zapalny;
- zastrzyki z osocza bogatopłytkowego;
- lampa Sollux: fale czerwone i podczerwone pomagają w redukcji bólu i stanu zapalnego.
Fizjoterapia jest równie ważna w leczeniu kolana skoczka, jak farmakoterapia. Wyszkolony specjalista pokazuje specjalne ćwiczenia rozciągające i wzmacniające, które powoli zwiększają siłę i elastyczność uszkodzonych więzadeł. Fizjoterapia może również złagodzić część dyskomfortu bólowego. Po kilku tygodniach możesz zacząć czuć się lepiej. Pamiętaj jednak, aby nie przyspieszać na siłę regeneracji organizmu. Intensywny wysiłek fizyczny może jeszcze bardziej uszkodzić kolano, co może opóźnić powrót do zdrowia.
3. Kiedy wskazana jest operacja kolana skoczka?Operacja przy zapaleniu ścięgna rzepki jest rzadko stosowana. Jeśli jednak badania obrazowe wykażą zerwanie ścięgna, lekarz może zalecić leczenie operacyjne w celu naprawy uszkodzonych tkanek.
Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty, w przypadku problemów ze zdrowiem, należy skontaktować się z lekarzem.
Bibliografia:
- Ł. Nagraba, T. Mitek, A Szulwic i in., Leczenie pacjentów z zespołem kolana skoczka ze szczególnym uwzględnieniem fizjoterapii, Artroskopia i Chirurgia Stawów, 2011; 7(1-2).
- J. McMahon, red. wyd. pol. K. Klukowski, Medycyna sportowa. Współczesne metody diagnostyki i leczenia, s. 73-140, PZWL, Warszawa, 2009.