Woda w kolanie - co oznacza i jak leczyć?

Co kryje się pod objawem popularnie zwanym „wodą w kolanie”? To określenie odnosi się do opuchlizny kolana i gromadzenia się płynu w jego wnętrzu. Jego nadmiar może być spowodowany stanem zapalnym, urazem lub innymi schorzeniami stawów, powodując ból, obrzęk i ograniczenie ruchomości. Poznaj przyczyny i zobacz, jak leczyć to schorzenie.

Spis treści:

• Czym jest woda w kolanie?
• Jakie są objawy wysięku stawowego w kolanie?
• Jakie są najczęstsze przyczyny wody w kolanie?
• Jak rozpoznaje się wysięk w stawie kolanowym?
• Jak wygląda odpowiednie leczenie wody w kolanie?

Czym jest woda w kolanie?

Wysięk stawowy, popularnie znany jako woda w kolanie, odnosi się do nieprawidłowego gromadzenia się płynu w stawie kolanowym. Wszystkie stawy, w tym kolano, zawierają płyn, zwany mazią stawową. Działa on jako smar i amortyzator podczas wykonywania ruchów [1]. Problem pojawia się, gdy błona maziowa zwiększa produkcję płynu stawowego, wydziela jego nadmierne ilości i powstaje wysięk zapalny [2].

Jakie są objawy wysięku stawowego w kolanie?

Jeśli pojawia się nadmiar płynu w stawie kolanowym, widoczny jest obrzęk całego stawu i poszerzenie obrysów całego kolana [2], a skóra w tym miejscu staje się napięta i błyszcząca [1]. Podczas uciskania rzepki od góry można wyczuć, jak delikatnie przesuwa się w kierunku kości udowej. Gdy nacisk zostanie zwolniony, wraca ona do wyjściowej pozycji (tzw. balotowanie rzepki) [2].

Inne częste objawy wody w kolanie to [1]:

• ból, który może być łagodny lub silny, szczególnie przy poruszaniu lub zginaniu kolana;
• sztywność stawów, trudności w pełnym zginaniu lub prostowaniu nogi;
• uczucie ciężkości, pełności lub ucisku w kolanie związane z nagromadzeniem się płynu;
• zwiększona ciepłota skóry w obrębie kolana;
• zmniejszona stabilność kończyny dolnej.

W ciężkich przypadkach może wystąpić bardzo intensywny ból, uniemożliwiający normalne funkcjonowanie, w tym chodzenie, wstawanie z krzesła, wchodzenie po schodach itp. [1].

Jakie są najczęstsze przyczyny wody w kolanie?

Istnieje kilka powodów, dla których w kolanie może gromadzić się woda. Najczęściej jest to wynik przeciążenia stawu, urazu lub procesu zapalnego. Przykładowo wysięk stawowy w kolanie może pojawić się w wyniku mechanicznego drażnienia błony maziowej na skutek uszkodzenia np. łąkotki lub obecności ciała wolnego w stawie [2]. Inne kontuzje kolana, takie jak skręcenia, zerwanie więzadeł (np. uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego), bezpośrednie uderzenie kolanem w twarde podłoże również mogą prowadzić do nagromadzenia się wody w stawie kolanowym [1].

Płyn w kolanie może pojawić się na skutek przewlekłych schorzeń ortopedycznych, chorób ogólnoustrojowych i zapalnych, a nawet infekcji. Najczęstszą przyczyną wśród czynników chorobowych jest reumatoidalne zapalenie stawów (młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów) [2]. Poza tym może to być artroza (zwyrodnienie stawu kolanowego), dna moczanowa, a także choroby autoimmunologiczne np. toczeń oraz zmiany nowotworowe w obrębie kolana [1].

Jak rozpoznaje się wysięk w stawie kolanowym?

W przypadku podejrzenia takiej dolegliwości najlepiej udać się do lekarza ortopedy. Diagnostyka wody w kolanie polega przede wszystkim na przeprowadzeniu wywiadu medycznego z pacjentem, w którym zostaną uwzględnione objawy i czynniki mogące wywołać dany stan. Równie ważne jest badanie fizykalne, podczas którego specjalista oceni obrzęk, ból i stabilność kolana [1].

Badania obrazowe, np. prześwietlenia rentgenowskie (RTG), badanie ultrasonograficzne (USG) lub obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego (MRI), zleca się w celu zbadania obrażeń wewnętrznych, zużycia chrząstki stawowej lub złamań. W wykrywaniu infekcji, stanów zapalnych lub chorób ogólnoustrojowych może pomóc analiza krwi [1]. Punkcja stawu wraz z aspiracją wysięku może okazać się konieczna w celu przeprowadzenia badań laboratoryjnych – szczególnie po to, żeby wykluczyć infekcję lub podejrzenie dny moczanowej i reumatoidalnego zapalenia stawów [3].

Jak wygląda odpowiednie leczenie wody w kolanie?

Jeżeli wysięk w kolanie powstał w wyniku urazu, trzeba skonsultować się ze specjalistą, który oceni, czy nie doszło do poważnych uszkodzeń. Jeśli kończyna uległa skręceniu lub złamaniu, konieczne będzie zabezpieczenie stawu np. ortezą. Lekarz może przepisać także leki przeciwbólowe i przeciwzapalne dla zmniejszenia bólu. W celu zmniejszenia obrzęku może zostać wykonana artorcenteza, czyli zabieg usunięcia nadmiaru płynu z kolana za pomocą igły [1].

Jeżeli zebrana woda w kolanie nie ma nic wspólnego z urazem, lecz jest wynikiem infekcji i stanu zapalnego, w leczeniu stosuje się farmakoterapię np. antybiotykoterapię. W przypadku chorób autoimmunologicznych istotne jest przyjmowanie leków modyfikujących przebieg podstawowego schorzenia [1].

Natomiast jeśli żadna z powyższych metod nie przynosi korzyści, a stan zapalny stawu trwa długo lub woda w kolanie nawraca, w niektórych przypadkach ostatecznością jest zabieg operacyjny. Najczęściej wykonywane są synowektomia (usunięcie zmienionej chorobowo lub przerośniętej błony maziowej) [4] lub artroskopia kolana i np. naprawa uszkodzeń więzadeł, łąkotek, usunięcie torbieli [1].

Woda w kolanie - najczęściej zadawane pytania:

1. Czy istnieją domowe sposoby na wodę w kolanie?

Tak i przede wszystkim jest to odpowiedni odpoczynek, który może złagodzić obrzęk. Konieczne jest prowadzenie oszczędzającego trybu życia i zrezygnowanie na jakiś czas ze sportu oraz codziennych aktywności, które obciążają kolano. Jeśli jest ono opuchnięte z powodu urazu, który wystąpił w tym obszarze, należy przyłożyć lód i unieść kończynę do góry, aby ułatwić odpływ i zmniejszyć ilość płynu w torebce stawowej. Zimny kompres należy przykładać na nie dłużej niż 20 minut i powtarzać tę czynność kilka razy dziennie.

2. Jak rozpoznać wodę w kolanie?

Wysięk stawowy w kolanie powoduje ból, ogranicza ruchomość stawu (prostowanie i zginanie) oraz sprawia, że widoczna jest duża opuchlizna. Skóra na kolanie staje się gorąca lub czerwona, a obrzęk utrzymuje się przez kilka dni. Jednak samodzielne zdiagnozowanie tego schorzenia jest trudne. Dlatego, jeśli chcesz dowiedzieć się, czy na pewno masz wodę w kolanie, umów się na wizytę u ortopedy.

Bibliografia:

1. Czepułkowski R., Biały A., Woda w kolanie, Rehasport, 2024, witryna internetowa: https://www.rehasport.pl/kolano/woda-w-kolanie,5490,n,4328 (dostęp: 10.09.2025).
2. Sułko J., Jaka może być przyczyna nawracającego obrzęku kolana po wysiłku fizycznym, bez urazu w wywiadzie i bez cech zapalenia?, Medycyna praktyczna dla lekarzy, 2018, witryna internetowa: https://www.mp.pl/pytania/pediatria/chapter/B25.QA.17.1.41. (dostęp: 10.09.2025).
3. Guła, Z., Korkosz, M., Punkcja stawu, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2013, witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/64584,punkcja-stawu (dostęp: 10.09.2025).
4. Frąszczak, P., Małdyk, P., Przydatność artroskopowej totalnej synowektomii w leczeniu wysiękowego zapalenia stawu kolanowego u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów. Reumatologia, 2011, 49, 3, s. 169-172.